‘1. Etap’ dedikleri imar planı ormanı, meraları, su kaynaklarını ve bölgede tarımla geçinenleri tehdit ediyor. İşin ucu Hollanda’da kurulu bir gayrimenkul yatırımcısı şirkete kadar uzanıyor.
Bodrum ve Milas, iki ilçe aynı anda yeni bir tehlike ile yüz yüze. Şu sıra herkesin gözü sinsice iki ilçe arasındaki arazilerde çünkü. Planların biri deşifre olurken, bir diğeri devreye giriyor. Daha önce Ali Ağaoğlu’nun, Tuzla Sulak Alanı’nın dibine kurmak istediği 4.4 milyon metrekarelik ‘turizm kenti’ büyük tartışma çıkarmıştı. Davalar açıldı. Şimdi aynı bölgede ucu Hollandalı bir sermaye grubuna uzanan yeni bir plan yürürlüğe konuluyor.
Bodrum-Milas sınırları içinde Fesleğen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi bulunuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, buradaki Çamseki Mevkii için 1/5000 nazım ve 1/1000 uygulama imar planlarını hazırlayıp, 16 Nisan 2024 günü askıya çıkardı.
Şu haritada her şeyi görebilirsiniz: İmara açılan yer, sınırı azaltılan koruma alanı, Limak’ın madeninin katlettiği Akbelen, tehlike altındaki su kaynakları…
Yeni bir imar rantının yolu adım adım şöyle döşeniyor:
2007’de 25 köyün de yer aldığı 257 bin 560 dönümlük bir alan, Fesleğen Kültür ve Turizm Bölgesi ilan edildi. 2009’da burada yer alan Çamseki Mevkii’ni kapsayan 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı hazırlandı. Böylece ilk adımı, plan bütünlüğü hiçe sayılarak atıldı.
İLK PLANLAR İPTAL: DANIŞTAY’DAN DERS GİBİ KARAR
2016 yılına gelindiğinde imar planları yapıldı. Muğla Barosu dava açtı. Planlar 2019 yılında Danıştay tarafından iptal edildi. Gerekçe ders gibiydi: Sadece Çamseki Mevkii için plan yapılması anlaşılamamıştır. Yeni inşaat alanları oluşturulmaktadır. Yapılaşma doğal yapıyı tahrip edecektir. Uzun vadede bölgede kırsal yaşam ve tarım son bulur. Nüfus yoğunluğu iyi irdelenmemiştir. Zaten su sıkıntısı çekildiği ve su kaynaklarının kısa zamanda tükeneceği ortadadır.
2019’da sinsice bölgenin sınırları değiştirildi.
En üst yargı mercii daha ne desin. Lakin sinsi amaç için derhal ikinci bir adıma geçildi. Ne yaptılar biliyor musunuz? Toplamı 257 bin 560 dönüm olan Fesleğen Kültür ve Turizm Bölgesi’nin sınırını, 134 bin 426 dönüm olarak daralttılar. Bölgeden çıkarılan yerin tam da Limak’ın kömür madenleri için katlettiği İkizköy Akbelen ormanlarına komşu olması bir tesadüftü herhalde!
Ve 2024’te Sılva Tarım Turizm Ticaret AŞ. adlı bir şirketin başvurusu üzerine, Kültür ve Turizm Bakanlığı aynı alan için tekrar imar planları oluşturdu. Üzerine 2009 tarihli 1/25.000 Çevre Düzeni Planı’nın, plan notlarını da değiştirdi. Hayati derecede önemliydi bunlar.
Peki ne yapmaya çalışıyorlar? Çamseki’ye daha yakından bakalım...
BU PROJE BODRUM VE MİLAS’IN SUYUNU BİTİRİR
Büyüklüğü 3 bin 560 dönüm. Yüzde 60’ı orman alanı, yüzde 22.53’ü ‘hali arazi’ denilen bölge halkının tarımsal üretim ve hayvancılık için kullandığı Hazine arazileri, yüzde 11.3’ü ağaçlık. 10’dan fazla yerleşim yeri var. Zeytin, nar, üzüm vb. yetiştiriliyor. Milas ve Bodrum’a hem kullanma suyu hem de tarımsal sulama suyu sağlayan Mumcular Barajı ile barajı besleyen çok sayıda su kaynağı, dere ve kuyu mevcut.
Planlama alanı Mumcular Barajı’nın su havzasının tam üzeri.
İşte burada 178 bin metrekare yeni inşaat alanına izin verildi. Bunun 120 bin metrekaresi planda kullanıldı. 2009’daki planın notlarında bugün yapılan değişiklikler ise şöyleydi:
* Turizm tesisinin yanı sıra ‘karma kullanım’ tanımı getirildi. Konut ve ticaret kullanımına izin verildi.
* Alanın özgün yapısını korumaya yönelik düşük yoğunluğu kontrol altında tutan “5 dönüme 1 yapı yapılabilir” kısıtlaması kaldırıldı.
* Turizm tesisleri için tapuya “toplumun yararlanmasına ayrılan yapı ve turizm tesisi” şerhi konulması zorunlu iken, konut ve ticaret kullanımlarında tapuya şerh düşüleceğine dair ifadeye yer verilmedi.
* Plan Mumcular Barajı Koruma Alanı’nı da kapsamasına rağmen, yapılaşma yaratılıyor. Su ihtiyacının şebeke dışında hazır 9 ve yeni açılacak 5 adet yeni kuyu ile sağlanacağı belirtildi. Böylece tarımsal sulama amaçlı açılmış kuyulara el konulacak ve yeni açılacak kuyularla da yeraltı sularının tahribatı hızlanacak.
* Yakın zamanda yanan ve imara açılmayacağı söylenen orman alanları da planlama alanının içine kadar uzanıyor.
Yanan orman alanlarını da imara açıyorlar.
Sonuçta inşaat alanının tamamı konut yapıldığında 1118 konut ile en az 3 bin 354 kişi, tamamı turizm tesisi yapıldığında 3 bin kişi, günübirlik kullanıcılar da hesaba katıldığında 5 bin kişilik yeni nüfus yükü getirileceği hesaplanıyor. Buna ‘1. Etap’ dediklerine göre, daha kaç etap olacak? İmara açılan yer bölgenin 38’de 1’i. Bu durumda gelecekte burası ‘bozuldu’ denilerek imara açılırsa, 114 bin kişilik yeni bir nüfus hareketi söz konusu olabilir.
TMMOB yukarıdaki gerekçelerle planın iptali için dava açtı. Çünkü plan notlarında yer alan bazı ifadeler adeta yağmaya davetiye gibi. Şu ifade bunun açık bir kanıtı: “Tahsise uygun orman ile Hazine alanlarının bulunması ve özel mülkiyetteki arazilerin ise çok hissedarlı olmaması imar planının hayata geçmesini kolaylaştıracak etkenler içerisinde en önemlileridir.” Tam anlamıyla ‘siz yağmalayın biz imara açalım’ deniliyor.
KİM BU HOLLANDA ORTAKLI ŞİRKET?
Gelelim bu işin arkasında kimlerin olduğuna…
Plan değişikliği için başvuru yapan Sılva Tarım Turizm Ticaret AŞ. tam da Fesleğen Kültür ve Turizm Bölgesi ilan edildiği yıl kuruldu. Hissedarları Hollanda’da bulunan Financial Inverstment BV ve Milaslı olan ama İstanbul’da turizm şirketleri bulunan Tugal ailesi. Büyük hissedar Hollandalı şirket. 2021 yılında yönetime Financial Inverstment BV ile aynı adreste bulunan Timeless Management BV de dahil oldu. Hollandalı şirketler gayrimenkul projelerine yatırım yapıyorlar. Timeless Management BV’nin adını Türkiye’de ilk kez 2006’daki Göcek’te bir marina arsası satışında duymuştuk. Fethiye Orman İşletme Müdürlüğü’nün yaptığı ihaleyi Göcek Gayrimenkul kazanmıştı. İhale sonrasında o şirketin hisselerini Timeless Investment almıştı.
