Bodrum’da sezon yaklaşırken fahiş elektrik faturalarıyla karşılaşan turizmciler, zamlar nedeniyle işçi çıkarmaya başladı. Ön rezervasyonlarda da yerli turistin tatil talebinde azalma oldu.
Yeni turizm sezonu öncesi Muğla’nın Bodrum ilçesindeki turizmciler, endişeli bir bekleyiş içerisinde. Pandemi nedeniyle zor bir dönem geçiren turizmciler, yeni sezonda kayıpları telafi etmeyi beklerken elektrik faturası başta olmak üzere artan maliyetler nedeniyle küçülmeye ve işçi çıkarmaya başladı.
Turizmciler düşen alım gücü nedeniyle yerli turistin ilgisinin azaldığını vurguladı.
TURİZMDE İSTİHDAM SORUNU KAPIDA
Son iki sezonu kayıp olarak karşılayan ve 2022 turizm sezonunu umutla bekleyen turizmciler, fahiş elektrik faturalarıyla neye uğradıklarını şaşırdı. Zamlı tarifeler sonrası otel faturaları üç katına kadar çıktı. Ortalama 60 ile 70 bin lirada arasında fatura ödeyen oteller, zam sonrası 200 bine yakın fatura ödemeye başladı. Zamlardan kapalı olan turizm tesisleri de nasibini aldı. Kapalı olan birçok işletmeye ise 60 ile 80 bin liralık elektrik faturası geldi.
Turizmciler, henüz sezon başlamadan yüzde 100’ün üzerinde elektrik zammıyla karşılaştıklarını, yoğun sezonda neyle karşılaşacaklarını ise tahmin bile edemediklerini söyledi. Hem erken rezervasyonlarda hem de sezon fiyatlarında revizyona giden turizmciler, ortalama yüzde 40-50 oranında zam yapmak zorunda olduklarını belirtiyor. Elektrik zamlarıyla beraber girdi maliyetlerinin arttığına dikkat çeken turizmciler, işçi çıkartmaya başladı. Birçok işleteme yeni sezon planlaması yaparken çalışan sayısında azalmaya gidiyor. Bu durum turizmde istihdam sorunu da yaratacak. Ayrıca, otel fiyatlarına zamların yapılması yerli turisti etkileyeceğini belirten turizmciler, tatilin yerli ve orta sınıf için imkânsız olacağını belirtti.
‘ZAMLAR İÇ PİYASADA DURAĞANLIĞA NEDEN OLCAK’
Bodrum Otelciler Derneği Genel Sekreteri Yiğit Girgin, turizmcilerin gider maliyetlerinin yük olduğuna dikkat çekti. Küçük ölçekli otellerin ödeme sorunları yaşamaya başladığını belirten Girgin, “Elektrik zamları öncesinde de zaten çok kazanç elde ettiğimiz söylenemezdi fakat şimdi daha zorlandığımızı söyleyebiliriz. Çünkü elektrik zamlarıyla beraber ülkemizin içinde bulunduğu durum, yurt bazlı fiyat artışları bizi olumsuz etkiliyor. Daha küçük ölçekli oteller ve aile otelleri ödeme sıkışıklığı yaşamaya başladı. Yaşanan zamları biz ister istemez fiyatlarımıza yansıtmak zorundayız. Süte, una gelen zam bizim sektörü etkiliyor, yakıt, elektrik gibi birçok zam bizi etkiliyor. Üzgünüz ve zorlanıyoruz. Sezona dair şu an erken rezervasyonlar var, bu olumlu gelişme. Ama ne kadar yeterli olacağını bilemiyoruz. Döviz bazlı artışlar yurt dışından gelecek misafirleri etkilemeyecek ama iç pazardaki müşterilerin tercihlerinde belirleyici olacak. Bu şekilde devam ettiği takdirde biz işletmeciler ayakta kalmak için fiyatlarımıza maliyetleri yansıtmak zorunda kalacağız. Bu da iç pazarda bir durağanlığa neden olacak” dedi.
MALİYETLER NEDENİYLE TURİZMDE İSTİHDAM AZALDI’
Turizmci Veysi Akdemir, faturada yaşanan zam oranına dikkat çekerek, “10 bin lira gelen faturamız 40 bin lira oldu. Yüzde 300 lük bir artış demek. Bir de bunun sezonu düşünün, 300 kişilik bir otelin 50 bin lira gelen faturası 150 bin lira olacak” diye konuştu. Artan masraflar nedeniyle oda fiyatlarında zam yaptıklarını söyleyen Akdemir, 500 lira olan oda fiyatlarının 1000 lira olacağını belirti. Artan maliyetlerin turizmi olumsuz etkileyeceğini ifade eden Akdemir, işçi çıkartmak zorunda kaldıklarını da ifade ederek, “Maliyetlerimizde yüksek artışlar oldu. İşçi giderlerimiz artığı için 40 olan işçi sayımızı 30’a indirdik. Zamlar istihdamı olumsuz etkiliyor. Olası bir Rusya ve Ukranya savaşı nedeniyle sezon ortasında birçok işletme iflas bayrağını çeker” dedi. Zamlar nedeniyle ön rezervasyonların azaldığını belirten Akdemir, yerli turistlerin tatile ilgisinin az olduğunu sözlerine ekledi.
BİRÇOK OTEL KAPANACAK’
Bodrum Otelciler ve Yatırımcılar Derneği (BODER) Yönetim Kurulu Üyesi de Delfi Otel Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Dağoğlu, zam artışlarının beklenmedik bir zamanda yapıldığını ifade etti. Zamları turizme darbe olarak değerlendiren Dağoğlu, “Çok yüksek olduğu kadar beklenmedik bir artış oldu. Zaten pandemi nedeniyle birkaç yıldır turizm sektörü sorun yaşıyordu. Bu da son darbe oldu. Son dönemlerde o kadar maliyet artışı yaşandı ki, biz bunları nasıl müşterilerimize yansıtacağız bilemiyoruz. Elektrik ve gıda fiyatları olmak üzere artan diğer maliyetler turizmcileri gerçekten zora soktu. Yüzde 300’e yakın bir artış oldu faturamda. Biz kış aylarında personelimizi mağdur etmemek için otellerimizi açık tutuyoruz ama artık kışın kapatmak zorunda kalacak birçok arkadaşımız. Bu da kış aylarında artan işsizliği daha da katlayacak” dedi.
FİNANSAL ANLAMDA ZORLU BİR YIL OLACAK’
AZKA Otel Genel Müdürü Selin Buket Özsüer, artan maliyetler nedeniyle turizmcilerin çıkmaza girdiğini belirti. Özsüer, “Başta enerji olmak üzere artan maliyetler hepimizi çıkmaza sürüklüyor. Çok güzel olmasını beklediğimiz bir yıl, finansal anlamda zorlu olacak. Geçtiğimiz son iki yılda turizm işletmeleri sürdürülebilirliğini devam ettirmek için mevcut maliyet artışlarını kendi satış fiyatlarına yansıtamamıştı. Turizmin ve otelcilik sektörünün ülkemiz ekonomisine katkısının devamı için enflasyonun kontrol altına alınması gerekiyor. Enerji fiyatlarının normale indirilmesi, pandemiden en olumsuz etkilenen turizmin toparlanma sürecinde tüm sektörün faydalanabileceği desteklerin sağlanması gerekli. Maalesef ki artan maliyetler ve düşen alım gücü, yerli turistin tatil harcamalarını yeniden gözden geçirmesine neden olacak” ifadelerini kullandı.
