Köy Kanunu'nda yapılan değişiklikle yapıların denetimini sağlayan firmaları müteahhit seçecek. Bu düzenleme bir çok soru işaretini de beraberine getiridi. Eleştiriler de var.
HABER MERKEZİ- Köy Kanunu’nda yapılan değişiklikle, 500 metrekareye kadar olan inşaatların denetim firmasını artık müteahhit seçebilecek. Yapı denetim uzmanları, bu düzenlemenin denetimde zafiyet ve haksız kazanç riski yaratacağını belirtiyor.
İKİ FİRMADAN BİRİNİ MÜTEAHHİT SEÇECEK
Meclis Genel Kurulu’ndan geçen "Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", yapı denetim sistemi ve imar uygulamalarında tepkilere neden olan değişiklikler getirdi. Daha önce, 2019 yılında getirilen bir düzenleme ile yapı denetim firmaları, bakanlık tarafından uygulanan elektronik sistem üzerinden rastgele atanıyordu. Ancak Köy Kanunu'nda yapılan son değişiklik ile inşaat alanı 500 metrekareye kadar olan yapıların denetimini yapacak şirketi, müteahhit seçebilecek. 500 metrekare üzerindeki yapılarda ise otomatik sistemle iki firma atanacak. Müteahhit bunlardan birisi ile anlaşacak. Kanunda yapılan değişiklik, yapıların denetiminde eksiklerin olacağı endişelerine sebep oldu.
'MÜTEAHHİT VE YAPI DENETİM ARASINDAKİ TİCARİ BAĞ YENİDEN KURULDU'
GAZETEDUVAR'ın haberine göre Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Genel Sekreteri Esra İnhanlı, kanunda yapılan değişikliği anlattı. “Denetleyenin parasını denetleten ödemesin” diye yıllarca mücadele ettiklerini belirten İnhanlı, 2019 yılındaki kanunu kazanılmış bir başarı olarak değerlendirdi. İnhanlı, bu başarıyı, “Çünkü mal sahibine beni seçtiği için taviz vermeme noktasında ciddi bir güce sahip olmuştuk. Ticari bağ, kesilmişti. ‘Ben sana paranı veriyorum, şunu da görmezden gel’ kısımları ortadan kalkmıştı” sözleriyle anlattı.
“En büyük sorun bu kanunların masa başında sahayı bilmeyen kişiler tarafından yazılıyor olması” diyen İnhanlı, yapı denetimcilerin görüşleri alınmasına rağmen ciddiye alınmadığını söyledi. Yapı denetimciler, uzak mesafeli ve küçük ölçekli projeler için yol ve laboratuvar masrafı için belli bir bedel ilave edilmesini istediler. Bu istek bakanlıkça kabul edilmedi.
Yapı denetimciler tarafından uzak mesafeli ve küçük ölçekli projelerde elde edilen gelirin iş kapsamında yapılan harcamaları karşılamayacak ölçüde düşük olması şikayetlere sebep oluyordu. Bu şikayetler gerekçe gösterilerek son yapılan değişiklikle 500 metrekare altındaki yapıların denetlenmesi için yapı denetim firmasını müteahhit seçecek. Fakat projeler parsel yerine sözleşmeyle yapı denetim firmalarına verilecek. Bir parselde 300 metrekare 4 adet villayı örnek gösteren İnhanlı, “Aslında burada parsel bazında toplam inşaat alanı 1200 metrekare oldu. Villalar tek kişiye ait ama sözleşmeleri ayrı ayrı hazırlanıyor. Böylelikle gerekçe gösterilenin aksine hizmet bedelinin altında kalmayan bir iş çıkıyor ortaya ama müteahhit yapı denetimciyi seçebiliyor. 500 metrekarenin altındaki bir parseldeki 50 tane villayı müteahhit gidip istediği yapı denetimle çalışabilir. Amacını aşmış bir durum oluştu” diye konuştu.
‘BU, 2019 ÖNCESİNE DÖNÜŞ DEMEK’
“Adrese teslim bir kanun koyarmışçasına parsel bazında değil de sözleşme bazlı yapmışlar” diyen İnhanlı, neden karşı çıktıklarını şöyle ifade etti: “Bu tamamen 2019 öncesine dönüş demek. 2019’dan önceki denetim zafiyetini, bu maddeyle yeniden oluşturdular. Ticari bağ nedeniyle denetim zafiyeti yeniden oluşacak.”
İnhanlı, yapı denetim firmalarının rekabete girebileceğini hatırlatarak, şöyle konuştu: “Derdimiz, hakkına razı gelmeyen, hep daha fazlasını isteyen müteahhitlerimiz ya da yapı sahiplerimiz. ‘Balkonu da daireye katayım, büyüteyim.’ ‘Oluşması gereken havalandırma boşluğunu yapmayayım da bunu da odaya katayım.’ ‘Benim hakkıma 5 daire çıkıyor ama ben 10 daire yapayım.’ Bizim tartıştığımız konu, alan fazlalıkları. Bizler de bunlardan dolayı hem para cezalarına hem de men cezalarına çarptırılıyoruz. Hem hizmet bedelinde pazarlıklar olacak, işin içine rekabet girecek hem de işi daha ucuza yaptırmaya çalışacaklar.”
